Hakken laag!

In de paardrijles hoor je de instructeur zeggen houd je hakken laag! Het e-zine Dressuur heeft daar ook een artikel over geschreven (http://www.dressuur.nl/berichten/4843). Daarin wordt omschreven dat het bij paardrijden voor een juiste zit belangrijk is dat je de hakken laag houdt. Toch mis ik de details over waarom dan? En hoe doe ik dat? Ik doe graag een poging.

In de studiemap van de opleiding tot instructeur staat geschreven dat problemen in de regio van de voet zich meestal uiten in:

1. het optrekken van de hak, in combinatie met het optrekken van de knie;
2. het uitgesproken uitdrukken van de hak, waarbij de ruiter de enkel op slot zet.
   Dit zou betekenen dat hakken laag! spanning in de enkel veroorzaakt met als gevolg dat de ruiter niet meer in staat is om mee te veren met de beweging van het paard. Daarnaast is het optrekken van de hakken een gevolg van het optrekken van de knieën, wat weer een gevolg is van het spannen van de billen, waardoor je op het zadel zit i.p.v. in het zadel zit; ofwel om je paard heen zit.
   Waarom horen we het instructeurs dan zeggen in de les?
   Het is heel belangrijk voor een goed ruitergevoel om om het paard heen te zitten. We zien vaak dat mensen die nog niet de juiste balans hebben op het paard zich vast willen houden aan de teugels en daarbij het onderlijf optrekken. Het is een natuurlijke reactie van de mens om zich klein te maken bij onbewuste angstgevoelens; benen optrekken en het is een natuurlijke reactie van de mens om zich vast te houden of vast te grijpen bij het gevoel van vallen; trekken aan de teugels. Die teugels heb je immers vast.
   Instructeurs willen ruiters juist graag helpen om in balans op het paard te zitten. Benen lang maken en hakken uitdrukken, zodat ruiters leren meer om het paard en in het zadel te gaan zitten. Het is zo moeilijk in het begin, omdat onbewuste gevoelens van angst zo ontzettend aanwezig zijn. Vanuit de natuur gezien is dit ook logisch; paardrijden is niet natuurlijk voor een mens!
   Wat willen instructeurs nu eigenlijk bereiken met het vragen naar hakken laag?
   Wanneer een ruiter goed met zitvlak in het zadel zit, hebben de benen alle ruimte om, om het paard heen, ontspannen naar beneden te hangen. Als je de bal van de voet nu in de stijgbeugel doet, dan ontstaat er een lichte buiging in knie- en enkelgewricht. In de beweging functioneren deze gewrichten in lichte buiging, samen met het bekken, voor schokdemping. Door deze gewrichten als het ware mee te laten veren in de beweging van het paard kun je spieren aanspannen vanuit ontspanning. Dit is goed te zien bij springruiters.
   Ten tweede kun je niet of nauwelijks beenhulpen vanuit kuitdruk geven zonder lichte buiging in de enkels. Het is dus voor een goede balans, een meeverende zit en het geven van subtiele beenhulpen essentieel een lichte buiging in enkels, knieën en heupen te hebben.
    
   Wat kan de instructeur doen om hakken laag! bij de ruiter te bereiken?
   Besef dat rechtop zitten lukt vanuit het bekkengordel en het zitvlak. Ga pas met benen en voeten aan slag door te beginnen bij het zitten zelf. Uitgaande van de basis: zitten in het zadel; om het paard heen. Netjes rechtop zitten met het bovenlijf, waarbij de ademhaling rustig en laag (een buikademhaling) is.
   Kijken we nu naar de 2 problemen regio voet uit de studiemap voor instructeurs dan kan de instructeur het volgende meegeven aan de ruiter:

1. het optrekken van de hak, in combinatie met het optrekken van de knie;


De ruiter goed leren zitten. Daar zijn verschillende oefeningen voor. Daarna is het belangrijk dat de ruiter ervaart wat er gebeurt met de zit wanneer de benen ontspannen naar beneden hangen zonder gebruik te maken van de stijgbeugels. De instructeur kan dan de stijgbeugels bij de ruiter aandoen. (Het is belangrijk dat de ruiter probeert de benen te ontspannen.) Let erop dat de stijgbeugel onder het juiste punt onder de bal van de voet ligt en dat het been in juiste verticale lijn van de zit ligt.


Tips tijdens het rijden zijn:

• knie wijst schuin naar beneden. Alsof er een lampje inzit die zijn lichtstraal naar de grond schijnt.
• Geen spanning op de enkels door voeten richting de staart te brengen; het juist oplijnen van de enkel met heup/schouder/oor.
• Als laatste oefening leer ik ruiters dat wanneer ik zeg: Benen lang maken, ik de achterkant van het gehele been tot en met de hiel bedoel. De bovenste tips zijn dan wel belangrijk om eerst uit te voeren.

2. het uitgesproken uitdrukken van de hak, waarbij de ruiter de enkel op slot zet;


Meestal is er sprake van te weinig gebruik maken van de lengte van het been. Deze oefening is bedoeld om de ruiter bewust te maken van hoeveel langer de benen eigenlijk zijn: De instructeur maakt een foto van de ruiter met de voeten in de stijgbeugels. Laat de ruiter de stijgbeugels uit doen en zijn benen ontspannen naar beneden bungelen. Maak de stijgbeugels op maat, waarbij de hak van de laars nog onder de stijgbeugel uitkomt. De ruiter doet de stijgbeugels weer aan en de instructeur maakt nog een foto. Bespreek samen het resultaat. De ruiter zal tijdens het rijden wel moeten wennen aan deze nieuwe stijgbeugellengte.

De leider bepaalt...

De leider bepaalt...

Wanneer je de relatie durft aan te gaan met je paard op basis van wederzijds vertrouwen en respect, vraagt dat veel inlevingsvermogen van je. Een paard dat graag snel is, wil binnen jullie relatie ook snel gaan. Wij mensen zouden tegen elkaar zeggen: "ga eens met mij mee, want hier geniet ik zo van!"

Het is wel moeilijk en spannend om zo hard te gaan. Paarden zien het eventuele gevaar niet en het kan dan zeer onveilig zijn als je (ook alleen maar denkt dat je) de controle verliest. Toch is het fijn als jij als ruiter kunt aangeven waar jullie heen gaan en in welk tempo. Het paard zal je dankbaar zijn dat hij hard mag gaan van jou, als hij daar behoefte aan heeft. Belangrijk dus dat jij bepaalt waar, wanneer en hoe hard hij mag!

Mijn IJslander Lett

Hallo,

Ik ben Evelien en ben sinds april 2014 in het bezit van een 9 jarige IJslandse merrie genaamd Lett. Het is een pittige, loperige dame waar ik aan moet wennen. Mijn doel met haar is lekker veel buiten rijden, maar door miscommunicatie is ze er een paar keer met mij vandoor gegaan. Dit heeft grote indruk op mij gemaakt en ik durfde niet meer buiten draf of tölt aan te vragen, stappen ging wel goed.

Zo viel mijn doel, wat ik voor ogen had, in duigen. Ik gunde haar wel een keer lekker hard gaan, maar dan wel wanneer het kan en gecontroleerd. Mijn idee was om dit op een veilige omheinde plek uit te proberen. Ik heb een afspraak gemaakt op een ovaalbaan (drafbaan) en heb Annemieke mee gevraagd om mij daar les te geven.

Op de ovaalbaan kon ik op een veilige manier alle gangen van Lett aanvragen. Het was super spannend, maar wat ging het goed! Lett kan super hard, maar MET goede controle en IN ontspanning. We zijn door deze ervaring weer een stuk dichter naar elkaar toe gegroeid, wat natuurlijk heerlijk voelt en mooi is om te zien. Lett is een beetje gesloten, maar wat werd ze hier blij van en ik ook! Ik ben blij dat ik deze oplossing gevonden heb. Hier kunnen we verder mee en een mooie ervaring erbij!

Bedankt Annemieke voor je aanwezigheid en je goede aanwijzingen.

Groetjes, Evelien.

Paarden spiegelen; ook in een privéles

Zo geef ik een jonge vrouw al een ruim een jaar privéles met Thor. Zij is één van de weinige ruiters die met Thor heerlijke buitenritten kan maken zonder dat Thor een loopje met haar neemt.

Nu is het anders. Het begint meteen al na het opstijgen. Thor loopt weg zonder leiding en bij iedere wending is Thor instaat zich zo te manoevreren dat hij precies de andere kant op gaat. Wat gebeurt hier, denk ik nog, dit overkomt haar nooit!?!

Eenmaal op de buitenrit leer ik haar de kleinste lichaamshulpen EN vraag haar echt streng te zijn.

((NB: Nu is streng zijn eigenlijk bullshit! Streng zijn is al snel boos worden, boos worden wordt al snel machtsmisbruik. Dus streng zijn is niet WERKELIJK wat je doet. Ik bedoel ermee dat je een overtuiging laat spreken. Weet voor jezelf welk gedrag je NIET van je paard wilt zien en stel daar gedrag tegenover welk gedrag je dus WEL wilt zien. Het beeld van het positieve gedrag draag je vervolgens uit met alle cellen in je lichaam en PAS als het paard het ongewenste gedrag wil laten zien, mag je streng zijn. Want pas als je met alle cellen in je lichaam communiceert met de ander wat je WEL wilt, ben je DUIDELIJK. Duidelijk op een vriendelijke manier, waarbij de ander eigenlijk geen ruimte ervaart om daarover met je in discussie te gaan.)

Ook is er nuanceverschil tussen wat het paard WIL en wat het paard DOET. Sta je open voor die muisstille communicatie met je paard? Ben je bereid te luisteren naar zijn kleinste signalen? Dan leer je dat een paard ALTIJD, voordat hij het (on)gewenste gedrag toont, eerst laat zien wat hij van plan is. Zeker als het ongewenst gedrag is waarvan hij weet dat jij het afkeurt. Zo is Thor dol op gras. Hij geeft, ook tijdens het rijden, haarfijn aan dat hij graag een hap wil nemen. Merk je deze signalen niet op? Zeg je er niets van? Dan zal hij om de pas een hap van het gras nemen. Soms met zoveel richting en aandacht dat je er zowat over zijn hoofd afgetrokken wordt!)

Terug naar mijn les aan de jonge vrouw. Wat is er aan de hand? Hoe komt het dat Thor dit gedrag laat zien? Wat mist er dat de vrouwelijke ruiter het paard niet (meer) kan leiden? Ik weet het niet. Ik zou het ook nooit geweten hebben, zonder de openhartigheid van de jonge vrouwelijke ruiter:

Ze is al een paar weken aan het nadenken en gesprekken met haar ouders aan het voeren over een moeilijk dilemma. Het was een moeilijke keuze, want het heeft een grote invloed op haar leven in de huidige situatie èn op haar leven in de toekomst.

Ik ben zo blij dat ik het gedrag van mijn paard weer begrijp. De ruiter kan haar problemen voor mij verborgen houden, maar niet voor mijn paard Thor. Hij weet het en hij communiceert.

Bedankt voor het lezen! Reageren en delen mag. Graag zelfs.

Warme groet,

Annemieke Blokzijl